(door Bas Wilberink)
HASSELT - ‘De dag dat ik gelukkig werd’ is de titel van de nieuwe en zesde dichtbundel van Casper de Jong uit Hasselt. Een boek over geluk vinden in dagelijkse dingen, zoals het lopen over de dijk langs het Zwarte Water en een grutto of wulp spotten. Maar ook over andere diersoorten, café De Zon, liefde, vriendschap en… de dood. Want bij liefde en vriendschap horen uiteindelijk ook afscheid nemen en gemis. Of zoals dichter Ingmar Heytze schrijft op de kaft: ‘Wie gelukkig is, beseft past goed dat het ongeluk overal op de loer ligt’.
De Jong, 57 jaar oud, begon al op zijn 15e met het schrijven van gedichten. De Hasselter herinnert zich nog één van zijn eerste schrijfsels over het vastgebakken zitten aan de tijd, over het leven in het nu. Het onderwerp ‘tijd’ keert ook terug in zijn meest recente bundel. Voor ‘De dag dat ik gelukkig werd’ zocht De Jong naar een spanningsboog, die hij vond in het thema ‘geluk’.
“Poëzie gaat vaak over de grote vragen van het leven, zoals liefde, verlangen en de eindigheid”, vertelt hij. “Maar hele delen van het leven worden niet beschreven. Ik koos daarom voor een andere benadering. Daar komt bij: als je de hele tijd serieus bent, haken mensen snel af.”
Scheurtje
Hij omschrijft zijn manier van dichten als direct en toegankelijk. “Van poëzie bestaat vaak het beeld dat het heel moeilijk is, iets voor de elite”, aldus De Jong. “Terwijl het iets heel basaals is. Er zit in mijn gedichten wel altijd een soort scheurtje, een kantelmomentje. Het moet vragen oproepen, zodat je het nog een keer leest.”
De oud-Rotterdammer, die bijna twintig jaar geleden naar Hasselt verhuisde, laat zich geregeld inspireren door zijn directe leefomgeving. “Ik heb me nog nooit zo thuis gevoeld als hier”, zegt hij daarover. Zo schreef hij over de natuur in zijn omgeving, de Joodse begraafplaats, maar ook over café De Zon. “Ik vind het prachtig dat dit café zo heet. Het gedicht is geïnspireerd op De Zon, maar gaat eigenlijk over alle cafés op de wereld. Daar waar mensen elkaar ontmoeten. Het gaat dus over ons allemaal.”
Verder zoekt de Hasselter, die samen met gitarist Steven Faber het duo Faber & De Jong vormt, naar ‘muziek’ in zijn gedichten. “Door mijn samenwerking met Steven ben ik op een meer muzikale manier gaan schrijven. Dat helpt me bij de timing. Het begint vaak met een paar woorden die klinken alsof ze bij elkaar horen. Uit mijn onderbewustzijn.”
Dokter
De Jong kan ook niet altijd meteen doorgronden waar of over wie zijn gedichten gaan. “Zo schreef ik ooit over ‘een dokter die niemand genezen kan’. Ik dacht dat het over iemand anders ging, maar het ging over mezelf. Ik heb namelijk een jaar medicijnen gestudeerd, waarna ik overstapte op de studie Nederlands.”
De Jong vindt ‘geluk’ in het schrijven van zijn gedichten, maar ook in het overbrengen ervan tijdens zijn optredens met Faber. “Ik hoop daarom ook dat we meer gaan optreden, in kleine theaters. Vroeger vond ik dat spannend, tegenwoordig geeft me het alleen maar plezier. Het smaakt naar meer.”
‘De dag dat ik gelukkig werd’ is verkrijgbaar op de sites www.ervaarboeken.nl en www.bol.com.