‘Kliekjesdag’ in De Wieden
REGIO - Roelof Smit zit 1.750 uur per jaar aan boord van het kraanschip van Natuurmonumenten. Meestal moederziel alleen in De Wieden. In de zomer heeft hij het druk met het transport van groenresten vanaf de honderden hectares hooilanden. Dat gaat onder meer naar ecoboeren in de Noordoostpolder. Smit had deze week een aantal ‘kliekjesdagen’ op zijn programma staan.“Dat zijn dagen waarop ik de restanten ophaal, die tijdens eerdere transporten net niet meer aan boord konden”, vertelt Smit, terwijl hij bij de rietsoplag aan de Hevenweg bij Jonen het computergestuurde schip aan de praat probeert te krijgen. Starten, lopen. “Dit is de oude excursieboot van het bezoekerscentrum in Sint Jansklooster. Toen ze daar overstapten op elektrische boten, is deze omgebouwd tot kraanschip. Je kunt er bijna op wonen”, lacht Smit. Dat geldt niet voor zijn stuurcabine, die krap van afmetingen is. Een airco past er bijvoorbeeld niet meer in, waardoor het op warme dagen broeierig is. Het uitzicht vergoedt veel. Smit vaart via de Kleine Beulaker en de Vaartsloot naar de Walengracht. Daar liggen wat kliekjes aan de waterkant. “Wat voor anderen heel bijzonder vinden, is voor mij heel gewoon”, zegt hij over de natuur die aan hem voorbijtrekt. Toch ziet hij door de dagelijkse routine heen nog de schoonheid van het gebied. “En dat heeft er eigenlijk nog nooit zo mooi bijgelegen als nu, dankzij het goede beheer.”Dat is niet zijn parttime werkgever Natuurmonumenten naar de mond praten, bezweert hij. De inwoner van Giethoorn kent De Wieden als geen ander. Een kaart heeft hij niet nodig, iedere millimeter van het gebied komt hem bekend voor. “Ik werk sinds 1989 voor Natuurmonumenten, waarvan de laatste vijf jaar in deze functie. Hierin ben ik zo vrij als een vogel. Ik kom één keer per week op kantoor en dan ga ik weer op pad. Je moet wel tegen alleen zijn kunnen. Buiten het huidige hoogseizoen zie ik meestal geen mens.”Wel tonnen aan groenresten, zoals Smit het product noemt dat hij vervoert. “Het is geen compost, dat moet het nog worden. En het is zeker geen afval, want je kunt met dit product van alles doen”, zegt Smit. Agrariërs uit onder meer de Noordoostpolder gebruiken het bijvoorbeeld als grondverbeteraar. Natuurmonumenten wil de komende jaren een grotere markt voor het Wiedenproduct ontwikkelen. Ook binnen Nationaal Park Weerribben-Wieden worden andere toepassingen onderzocht, zoals de mogelijkheid om er biobrandstof uit te winnen. Op termijn hoopt Natuurmonumenten dat er handel ontstaat, waarmee de afvoer kostendekkend of zelfs winstgevend wordt.Smit heeft aan de Walengracht razendsnel ‘een kop’ op zijn schip. Op normale werkdagen neemt hij vaak ook meerdere pramen mee, zodat hij een enorme voorraad groenresten naar de verschillende rietopslagen in de regio kan vervoeren. Dat zijn de bergen van De Wieden, zoals blijkt aan de Hevenweg. Natuurmonumenten voert de groenresten af om verruiging van de hooilanden te voorkomen. Bijzondere hooilandsoorten als orchideeën verdwijnen dan.Smit voert dit werk van medio juni tot diep in oktober uit. Daarna stort hij zich op reparatie en onderhoud van het materieel, waarna hij in de winter zorgt voor de rietafvoer uit De Wieden.
