ZWARTSLUIS/ROUVEEN - Kosten noch moeite werden gespaard toen Paul van Gaalen twaalf jaar geleden de opdracht kreeg om een uitgebreide fotoreportage te maken van het onherbergzame Chileens Patagonië. De Sluziger natuurfotograaf beleefde in die zeven maanden ‘het mooiste avontuur dat ik ooit heb meegemaakt’. Op donderdag 25 oktober geeft hij in de Veldschuur een lezing over zijn reis, met zo’n 130 foto’s en voor het eerst ook videobeelden. Deze lezing is inmiddels helemaal ‘uitverkocht’. Vandaar dat nu op donderdagavond 15 november een tweede lezing is gepland.
Van ‘een Chileense weldoener’ kreeg Van Gaalen, die in zijn leven de hele wereld over reisde, destijds het verzoek om een fotoboek te maken over dit Zuid-Amerikaanse natuurgebied. Daarvoor kreeg hij een 20 meter lang zeiljacht, een four-wheel drive, een privévliegtuig met piloot, paarden en vier professionele bergbeklimmers tot zijn beschikking. Daarmee kon de fotograaf het 2.000 kilometer lange stuk van Noord- naar Zuid-Chili zo uitgebreid mogelijk vastleggen. Verspreid over twaalf maanden was Van Gaalen ruim een half jaar op expeditie. Zijn echtgenote Ragnhild, die in 2013 overleed, voegde zich het laatste gedeelte bij hem.
Al varend naar beneden maakte het reisgezelschap tussenstops om diep de fjorden in te trekken. “Chileens Patagonië is zo spectaculair en wild”, kijkt Van Gaalen daar op terug. “Het is een droomwereld. Hoe zuidelijker we kwamen hoe woester en ongerepter het werd. Zonder mobiliteit was er niets te ondernemen. Industrie was er niet meer te vinden.”
Zenuwen
Hoe langer Van Gaalen onderweg was hoe meer de zenuwen begonnen op te spelen. Helemaal in het zuiden, niet ver van Antarctica, zouden ze namelijk rond de beruchte Kaap Hoorn varen. “De Andes gaat daar de oceaan in”, legt de fotograaf uit. “Het wordt ook wel de Drake Passage genoemd. Het waait sowieso al hard in Chileens Patagonië, waar windkracht 6 tot 8 heel normaal is. Maar helemaal zuidelijk is dat 10 tot 12.”
Wat Van Gaalen daar meemaakte, omschrijft hij als ‘een heksenketel’. “Er ligt daar niet voor niets een scheepskerkhof”, gaat hij verder. “Met windkracht 12 voeren we over golven die meer dan 10 meter hoog waren. Radiocontact was er niet mogelijk. Als daar wat gebeurt, ben je ook weg. Ik ben zelf nooit zeeziek en de kapitein ook niet. Maar de vier bergbeklimmers, die ooit de Mount Everest hebben beklommen, waren doodziek. Ze zeiden achteraf: ‘Dit was zwaarder dan de beklimming van de Mount Everest’. We kwamen ook vast te zitten tussen de ijsbergen. Toen ontstond even paniek, omdat het zeiljacht bestond uit een dunne aluminiumlaag.”
Maar de tocht, die overigens ook werd gefilmd en door de EO werd uitgezonden op tv, werd volbracht. Bij thuiskomst stond Van Gaalen de ‘vreselijke’ taak te wachten om een selectie te maken uit de 20.000 dia’s. Daarvan zijn er 130 te zien tijdens zijn PowerPoint-lezing in de Veldschuur op 25 oktober. Toegevoegd zijn nu bewegende beelden van de expeditie die door een cameraman gemaakt zijn, ook van de woeste vaartocht van Kaap Hoorn. “Ik vond het een uitdaging om alles in een nieuw jasje te steken”, vertelt Van Gaalen, die sinds een aantal jaren ook natuurgids en vrijwillige boswachter is bij Natuurmonumenten in de Wieden en het Vogeleiland. “Ik heb al een try-out gedaan in de Veldschuur, het werkte perfect.”
De lezingen op 25 oktober en 15 november beginnen om 20.00 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar via www.veldschuur.net/agenda/prolongatie-lezing-chileens-patagonie.
