ZWARTEWATERLAND - Twintig jaar lang woedde in Oeganda een heftige burgeroorlog. De gevolgen voor de inwoners, met name in het noorden van dit Afrikaanse land, zijn twaalf jaar na de ondertekening van een vredesakkoord nog steeds groot. Stichting Otuke, vernoemd naar het gelijknamige district waar zij actief is, zet zich onder andere met ‘spaargroepen’ in om de zeer arme bevolking erbovenop te helpen. Daarvoor is veel geld nodig, dat de werkgroep vanaf 1 mei hoopt op te halen als het nieuwe 2e/3e Wereldproject Zwartewaterland.
Stichting Otuke ziet in 2017 het levenslicht, maar de ontstaansgeschiedenis gaat eigenlijk nog verder terug. Medio 2013 organiseert de christelijke organisatie ‘De 4e Musketier’ het sport- en sponsorevenement ‘Muskathlon’ in Oeganda. Gabriele van der Kamp doet zelf niet mee, maar is onder de indruk van de verhalen die deelnemers mee terugbrengen. “Het sprak me zo aan wat zij daar tegenkwamen; extreme armoede en oorlogsslachtoffers”, kijkt ze terug.
Getraumatiseerd
In oktober van datzelfde jaar krijgt ze zelf de kans om met Compassion naar Oeganda te reizen. “Dan kijk je mensen in de ogen die behoorlijk getraumatiseerd zijn en veel hebben meegemaakt in de oorlog”, vertelt de Hasseltse. “Je ontmoet weduwen bij wie je aan de ene kant hopeloosheid en echte armoede ziet. Maar ze laten ook hoop zien, omdat jij er bent.”
In de jaren die volgen blijft Gabriele actief in het Otuke-district, dat ze inmiddels als haar ‘tweede huis’ beschouwt. Met de oprichting van de stichting worden in 2017 ook de eerste van inmiddels vijftien ‘spaargroepen’ opgezet. Iedere groep bestaat uit dertig mensen, zowel mannen als vrouwen, en fungeert als een soort bank. Deelnemers leggen wekelijks samen geld in en kunnen vervolgens een lening opnemen, die zij binnen drie maanden moeten aflossen. “Het lenen uit die pot kan met 7 of 8 procent rente”, verduidelijkt werkgroeplid Jennita Klevringa uit Hasselt. “Terwijl dat bij een ‘echte’ bank 35 procent is.”
Gabriele vervolgt: “We werken bewust niet met microkredieten, waarbij het geld er al is. Doordat ze zelf geld in de pot stoppen, ontstaat commitment. Omdat ze weten dat ze eigenlijk ook geld lenen van hun buurman of buurvrouw. De mensen zijn twintig jaar op de vlucht geweest. De dertigjarigen zijn vroeger kindsoldaten of seksslaven geweest. Ze hebben zo veel van hun leven gemist. Met deze groepen ontstaat er weer eenheid en respect voor elkaar.”
Economisch onafhankelijk
Het geleende geld dienen de Oegandezen te investeren in eigen ondernemingen, zodat zij en hun gezinnen in de toekomst economisch onafhankelijk kunnen worden. Gabriele: “Met een bedrag van tussen de 50 en 120 euro kunnen ze al een klein onderneminkje starten, zoals het houden van geiten, een soort ‘Winkel van Sinkel’ of een apotheek. Dat bedrag kan levens veranderen. Onze prioriteiten zijn dat kinderen naar school kunnen, iedereen een maaltijd per dag krijgt en kleding heeft.”
Stichting Otuke begeleidt dat hele spaar- en leenproces, maar geeft ook basisinformatie over omgang met elkaar en bijvoorbeeld HIV-besmetting, die daar veel voorkomt. Daarnaast zet de groep zich in voor specifieke projecten zoals de renovatie van een lokaal ziekenhuis en hopelijk in de toekomst de bouw van een kleine operatiekamer. Voor dit alles is veel geld nodig, dat de stichting komend jaar in Zwartewaterland hoopt op te halen. “Het zou heel mooi zijn als we tussen de 50.000 en 70.000 euro kunnen ophalen”, zegt Gabriele.
De komende periode gaat de werkgroep, met vijftien leden uit onder andere Hasselt, Genemuiden en Zwartsluis, meerdere acties uitzetten. Jennita licht een tipje van de sluier op. “We gaan de scholen erbij betrekken, bijvoorbeeld door een sponsorloop. Maar we houden ook een bingo, een veilingdiner en misschien ook een wc-rollenactie, net als Hope4Kids.” Gabriele: “Ons motto is ‘investeren in verandering’. We hopen dat iedereen in Zwartewaterland daarbij wil helpen.” Jennita tot slot: “We hebben met eerdere acties hier al veel steun ervaren, dat was hartverwarmend.”
Nieuwe site
Binnenkort wordt een compleet nieuwe website gelanceerd, maar ook nu kunnen mensen al terecht op www.otuke.nl. In oktober staat weer een nieuwe reis naar Otuke gepland. Er zijn nog plaatsen beschikbaar voor mensen die mee willen om te helpen. Mail daarvoor naar info@otuke.nl.
