ZWARTEWATERLAND - De oppositie was donderdagavond kritisch over de voorgestelde verhoging van de onroerendezaakbelasting (ozb) met 5 procent (bovenop de inflatie). BGZ, Gemeentebelangen en het CDA vroegen zich af of dit met besparingen of het verlagen van ambities niet is te voorkomen. Ook de coalitiepartijen waren niet blij met de verhoging, maar zien dit toch als ‘de minst schadelijke oplossing’ nu de gemeente minder te besteden krijgt.
De raad sprak donderdag over de Kadernota 2021-2024. Hoewel besluitvorming volgende week pas plaatsvindt, werd al wel duidelijk hoe de partijen er in staan. “U stelt dat de ozb-verhoging in lijn is met wat andere gemeenten doen, maar wat vinden ónze inwoners hier eigenlijk van?”, vroeg BGZ’er Kira Fijn zich af. “Hoe dan ook, we verbazen ons over dit gedane voorstel. Mede ook omdat het indruist tegen individuele partijprogramma’s van de coalitiepartijen. De voorgestelde belastingverhoging valt naar mening van BGZ wèl te vermijden wanneer er nog eens goed gekeken wordt naar besparingen van kosten.”
Gemeentebelangen gaf aan dat Zwartewaterland al één van de duurste gemeenten in de regio is, als het gaat om aan inwoners berekende kosten. De partij raadt het college aan om nog eens met de stofkam door de lopende begroting en jaarrekening te gaan. “En daar besparingen te vinden”, aldus Roel Withaar. “Eén voorbeeld kan ik al wel geven. In 2019 is er voor de leefbaarheidsplannen 250.000 euro begroot. Daar is 1.000 euro van uitgegeven. 249.000 euro is doorgeschoven naar 2020. Maar ook voor dit jaar is weer 250.000 euro begroot. College, doe er uw voordeel mee.”
Onzekerheid
CDA’er Margreet Bosma haalde de vele maakbedrijven, MKB’ers, ZZP’ers en familiebedrijven in Zwartewaterland aan. “Er is onzekerheid onder inwoners en ondernemers of bedrijven de crisis overleven, of er nog brood verdiend kan worden. Hoe is het dan mogelijk dat het voorstel aan ons wordt gedaan om de ozb te verhogen?”
Wanneer ambities iets worden verlaagd, kan de ozb-verhoging wellicht achterwege blijven, aldus Bosma. “Dus geen collecte houden onder inwoners om vervolgens de opbrengst uit te geven aan ambities die niet of later uitgevoerd worden.”
VVD’er John Smits vond het raar dat bij de overgang van een bestuurscrisis naar de huidige crisis het college schrijft dat zij barst van de ambitie. “Het zou goed zijn om de tering naar de nering te zetten en juist nu dus echt op de winkel te passen. Het is dan ook raar dat wanneer u barst van de ambitie u de gelden voor de leefbaarheidsplannen danig laat krimpen de komende jaren.”
Coalitie
De coalitiepartijen lieten een ander geluid horen, hoewel ook zij niet blij waren met de eerste ozb-verhoging in jaren. “In de afweging tussen verdere bezuinigingen en deze maatregel is dit ons inziens toch de minst schadelijke oplossing”, aldus PvdA-raadslid Astrid Dijkstra. “In deze tijd snijden in voorzieningen, in ondersteuning, in onderhoud van de leefomgeving, is geen goede keuze. Onze inwoners verdienen meer dan dat.”
Het liefst zou de ChristenUnie helemaal geen lokale belastingen verhogen, zei Tamme Spoelstra. “Maar dat is niet wijs, want dan weet je zeker dat je nat gaat en al zwemmend de overkant moet zien te halen. De ChristenUnie houdt liever droge voeten, waarbij er tegelijk ook ruimte is voor ontwikkeling.”
Binnen de SGP-fractie is ‘lang en breed gesproken’ over de ozb-verhoging. “We hebben gekeken naar alternatieven”, zei Klaas Huisbrink. “Aangegeven is dat we terughoudendheid betrachten bij belastingverhoging, maar ook dat we ons blijven inzetten op de versterking van de financiële positie. Dit om tegenvallers in de toekomst op te kunnen vangen. Gezien de donkere wolken die op onze gemeente afkomen en het komen tot een evenwichtige opbouw van de gemeentefinanciën kan de SGP-fractie akkoord gaan met dit voorstel. Wel met de kanttekening dat, indien blijkt dat de inkomsten van het Rijk meevallen, dit gecompenseerd wordt met deze verhoging.”
Huis
Financiënwethouder Maarten Slingerland benadrukte dat de bijdrage vanuit het Rijk ‘minder en minder’ wordt. “Tegelijkertijd komen er ook allerlei taken naar gemeenten, met best wel hoge eisen. Het is niet altijd makkelijk om alles te blijven doen, met minder geld. We hebben de afgelopen jaren ons uiterste beste gedaan met elkaar om tot een financieel gezonde gemeente te komen. Ik ben er ook van overtuigd dat het huis op dit moment staat. Het dak is niet lek, het huis is in best wel goede staat van onderhoud, de tuin ligt er netjes bij, bij de vijvers moet alleen nog wat gedaan worden aan de oeverconstructie. Verder mogen we niet ontevreden zijn.”
Dat betekent echter niet dat de gemeente geen donkere wolken aan ziet komen. Slingerland benoemde een aantal risico’s, zoals het coronavirus, het sociaal domein en een aangekondigde herverdeling van het gemeentefonds. Met de Kadernota heeft het college gekeken hoe zij het huis overeind kan houden ‘in de storm die op ons afkomt’.
Leefbaarheidsplannen
Over de kortingen op de leefbaarheidsplannen zei Slingerland dat de ambitie niet onder druk komt te staan. Het college wil het op een andere manier financieren. “We hebben een verkenning gedaan naar de subsidies en bijdragen van andere overheden.”
Volgende week praat de raad verder over de Kadernota.